Teijin Aramid was het eerste grote bedrijf dat zich vrijwillig aansloot bij Pensioenfonds PGB. Volgens Tertius Middeldorp, hoofd arbeidsvoorwaarden en arbeidsverhoudingen bij het bedrijf, vormde de aansluiting in 2012 de start van een historische band. “Er was meteen een klik. Pensioenfonds PGB wordt bij ons echt gezien als een verlengstuk van ons bedrijf. Daar ben ik heel blij mee. Want pensioen is voor onze medewerkers een ontzettend belangrijk product.” Over de veranderingen in dat belangrijke product - vanwege de nieuwe pensioenwet - wilde hij dan ook graag met even met ons praten.

“PGB had gewoon het beste aanbod. De premie was relatief laag voor wat je ervoor terugkreeg. Het was een ‘zeer concurrerend voorstel’, zoals dat heet. En we zijn nog steeds blij met onze keuze. We hebben een vast contactpersoon, met wie we altijd direct contact kunnen opnemen. Dat is heel prettig. En PGB denkt mee. We werken echt samen als het gaat om pensioen. Om een voorbeeld te geven: in 2020 wilden wij overstappen van een DB-regeling (een middelloonregeling) naar een DC-regeling (een beschikbare premieregeling). Ik ben PGB heel dankbaar voor hoe ze dat hebben begeleid. PGB deed er ook niet moeilijk over dat wij de nieuwe regeling wilden laten ingaan vanaf 1 januari 2021, terwijl alles door een staking bij ons, pas definitief was halverwege dat jaar. Terugkijkend vind ik het heel leuk dat PGB met ons alvast ervaring kon opdoen op de overgang naar het nieuwe stelsel voor iedereen. Dat draait uiteindelijk ook om de transitie naar een beschikbare premieregeling. Daar was PGB ook heel open over. We zijn het echt samen aangegaan. Er zaten nog wat kinderziektes in, en daarover gaven wij dan signalen terug. Zo konden we samen het product verbeteren.”

‘PGB denkt mee. We werken echt samen als het gaat om pensioen.’

“We hebben ook wel geschillen hoor. Maar daar kunnen we het altijd eerlijk en open over hebben. Op mijn eerste dag bijvoorbeeld had ik al een incident. Iemand die overleden was, bleek geen nabestaandenpensioen te hebben. Uiteindelijk hebben we ieder een handreiking gedaan en goede afspraken kunnen maken om alles netjes te regelen. Omdat we het onverteerbaar vonden wat daar was misgegaan. Het was prettig om te zien dat de menselijke maat nog aanwezig is. Dat heeft ons echt het gevoel gegeven dat we er samen voor staan. Pensioenfonds PGB heeft ook een goed bestuur, dat de juiste afwegingen durft te maken. Om weer een voorbeeld te geven: we hebben nog een holding in Amsterdam. Daar werken maar 4 mensen en die hadden een eigen pensioenregeling. Eén van onze werknemers ging naar die holding, en wilde bij PGB blijven. Dat is toen in gang gezet en ook hierin was PGB heel flexibel, ondanks dat niet om veel geld ging, met die paar mensen.”

“Dat is bij ons vrij duidelijk geregeld. We hebben een grote werkgroep met vakbonden en werknemersvertegenwoordigers die zich voorbereidt op het nieuwe pensioenstelsel. Die werkgroep deelt al 2 jaar veel kennis via nieuwsberichten en organiseert ook verdiepingssessies voor ons personeel, bijvoorbeeld over nabestaandenpensioen. De werkgroep heeft ook een enquête uitgezet onder alle mensen over het nieuwe pensioen. Verder onderhoud ik nog een speciale pensioensite bij ons. Daar zetten we al het nieuws over het nieuwe pensioen op. We doen dus eerder te veel dan te weinig aan. Bijna de helft van ons personeelsbestand is ook ouder dan 55. We hebben dus een hele hoop mensen die met pensioen bezig zijn.”

‘Bijna de helft van ons personeelsbestand is ouder dan 55. We hebben dus een hele hoop mensen die met pensioen bezig zijn.’

“Het blijft ingewikkeld om grote groepen mensen met pensioeninformatie te bereiken. Ik geloof niet meer in klassieke voorlichtingsbijeenkomsten. We proberen het daarom behapbaar te maken: regelmatig informatie in kleine brokjes. We hebben laatst een leuke pensioenfilm met acteurs gemaakt, om medewerkers bewust te maken van de nieuwe pensioenregeling. In de film zagen ze bijvoorbeeld dat ze kunnen beleggen en welke keuzes ze kunnen maken. Maar de interesse is er vaak pas echt, als het pensioen dichterbij komt. Bij ons kunnen medewerkers 3 jaar eerder met pensioen met een AOW-uitkering van het bedrijf. Veel mensen doen dat, omdat het zo goed geregeld is. En als je 40 jaar in de spinnerij hebt gewerkt, dan ben je ook echt wel op hoor. Die mensen werken in ploegen- en nachtdiensten. We hebben er dus ook belang bij dat mensen op tijd met pensioen gaan en niet in de arbeidsongeschiktheid terechtkomen in hun laatste jaren.”

“Die ligt volledig op de deadline om voor 1 oktober 2024 een transitieplan te maken. PGB komt nog bij ons langs, net als bij alle grote klanten, om een dashboard met de resultaten van de berekeningen te laten zien. Ze gaan ons ook helpen in de gesprekken met de bonden. Die beginnen eind november. Daarna moeten wij keuzes gaan maken. En voor 1 oktober 2024 dus dat plan inleveren. Bij ieder bedrijf, bij ons ook, zit hele specifieke problematiek. Daar gaan we samen naar kijken. Het wordt voor iedereen een drukke tijd.”

“We hebben wel een beeld. Maar veel hangt af van de vraag: hoe is de financiële situatie van PGB over 3 jaar? Het plan houdt daar ook rekening mee, schetst meerdere scenario’s. Het is best ingewikkeld. En het is wel een lakmoesproef voor PGB, hoe gaan ze dit managen? Maar PGB heeft wel hele scherpe keuzes gemaakt over de producten die ze aanbieden, dat scheelt. Je kunt niet meer alle smaken kiezen zoals voorheen. Er zijn 2 verschillende regelingen overgebleven. Daar hoor ik ook wel kritiek op in de markt, omdat sommige keuzes verdwijnen. Maar ik heb er wel begrip voor, anders wordt het onhanteerbaar. Wij willen waarschijnlijk kiezen voor de solidaire regeling. Maar als de berekeningen daarvan tegenvallen, als de nadelige gevolgen te groot zijn, dan gaan we naar de flexibele regeling. Daar gaat de discussie de komende weken over.”

“Het is nog moeilijk te overzien. Ik vind de beweging op zich wel goed. Dat het doel is dat iedereen straks evenveel betaalt, hoe oud je ook bent. Maar er ligt een overdreven focus op keuzes. Een normaal mens kan die keuzes niet maken. Het is veel te ingewikkeld. Ik kan het ook aan niemand uitleggen. In mijn vriendenkring ook niet. En daar zitten genoeg hoogopgeleiden in. Toen we van eindloon naar middelloon gingen, kon ik dat nog wel uitleggen. Net als de overgang in 2021 naar onze beschikbare premieregeling. Dat model had wat mij betreft de standaard moeten worden in de BV Nederland. Maar ja, ik begrijp wel dat het een compromis is geworden. De communicatie is nu wel een uitdaging. Bij 99% van de mensen landt het toch niet. Ik heb mooie presentaties gezien van PGB over hoe het verschil werkt. Maar het is voor een leek niet te begrijpen. Gisteren had ik een groep van ongeveer 25 hoogopgeleide gepensioneerden bij ons op bezoek. Ik had zelf ook iets simpels gemaakt om uit te leggen hoe het nieuwe pensioen werkt. Maar dan zie je ze toch al denken: o jee, o jee… Als het nou één regeling was geworden, dan was alles veel makkelijker geweest.”

‘Er ligt een overdreven focus op keuzes. Een normaal mens kan die keuzes niet maken.’

“Ja, het nabestaandenpensioen! Dat verandert echt. Het wordt eigenlijk heel simpel. Bij alle bedrijven wordt het een verzekerd pensioen. Ongeacht je hoe lang je in dienst bent of hoe oud je bent, betaal je een vast percentage van je salaris. Je kan nog wel kiezen voor wat hoger of lager, maar dit is wel echt goed geregeld in het nieuwe pensioen.”

“Nee. We communiceren er dus veel over. Maar we krijgen eigenlijk geen vragen of reacties. Je kunt misschien zeggen: dan doe je het goed maar het leeft gewoon nog niet. Ik kan zien hoe vaak op onze pensioensite wordt gekeken. Dat gebeurt eigenlijk alleen als er iets speelt bij de werknemer dat invloed heeft op het pensioen, zoals een echtscheiding of overlijden. De vragen gaan altijd over het hier en nu. Maar niet over het nieuwe pensioen. Misschien straks, als de afspraken er liggen. Maar ook dan zal er maar één vraag zijn: ‘Wat had ik in de oude situatie en wat krijg ik in de nieuwe situatie?’ Dat is het enige wat iedereen wil weten.”

“Nee, haha, dat nou ook weer niet. Het moet gewoon compleet zijn. Er zijn altijd mensen die wél alles willen weten. En ik wil niet dat als de nieuwe regeling komt, mensen denken: ‘wat is dit? Daar is me nooit iets over gezegd.’ En ik vind het belangrijk dat mensen goed toegang hebben tot een eigen pensioenpagina. Dat als we live gaan, dat ze dan direct zien wat er eventueel anders is. Ik stuur iedereen ook continu naar mijnpgbpensioen.nl. Kijk daarop. En kijk op mijnpensioenoverzicht.nl. Doe dat regelmatig. Ook om ze die digitale vaardigheden bij te brengen.”

“Toen ik begon te werken was dat precies zo. Het zijn dilemma’s van alle tijden. Vroeger brachten bedrijven nog pensioenkranten uit: 10 pagina’s met rekenvoorbeelden. Dat las ook niemand. Maar nu is het ook moeilijk. Zelfs met digitale middelen. Het blijft ingewikkelde materie.”